Niet-patiëntgebonden handelingen

Niet-patiëntgebonden handelingen gaan over werkzaamheden die niet te maken hebben met de directe zorg, begeleiding of behandeling van patiënten en revalidanten. Denk daarbij aan het werken in de keuken, bij de technische dienst, schoonmaak, laboratoria en receptie. Voorbeelden van fysieke belasting zijn:

• Tillen
• Trekken, duwen, manoeuvreren
• Statische belasting voor rug/romp
• Drukken
• Dragen
• Armheffing en reiken
• Zitten, beeldschermwerk en repeterende handelingen
• Wringen
• Staan
• Hurken en knielen
• Nekhoudingen

De sector Ziekenhuizen heeft richtlijnen uitgewerkt om praktijksituaties te toetsen:

• Niet-patiëntgebonden handelingen

Over het goed gebruik van hulpmiddelen zijn tal van video’s ontwikkeld:

• Praktijkrichtlijnen niet patiëntgebonden handelingen
• Uitleg fysieke belasting

Bezoek voor meer instructiefilmpjes de website Goed Gebruik.

Op de poster van de praktijkrichtlijn Manoeuvreren vindt u de Zes KarVragen en de zes rijregels (bron blijinzetbaar.nl):

1. Maak gebruik van uw lichaamsgewicht bij duwen en trekken
2. Duw en trek nooit tegelijk
3. Als u draait, loop dan om het object heen
4. Plaats een voet op het onderstel en zet de beweging in
5. Beweeg gelijkmatig en rustig Gebruik de 3-secondenregel om de beweging met beleid in te zetten
6. Probeer te blijven rijden en niet onnodig te stoppen

RSI (Repetitive Strain Injuries) is regelmatig of langdurig last hebben van pijn, tintelingen, een doof gevoel en/of stijfheid. De verschijnselen treden voornamelijk op in de nek, bovenrug, schouders, armen, ellebogen, polsen en/of handen. De klachten maken het u moeilijk of onmogelijk om bepaalde handelingen of activiteiten uit te voeren. RSI-klachten worden ook wel KANS-klachten genoemd en staat voor Klachten aan Arm, Nek en Schouder.

Voorafgaand aan KANS-klachten zijn werkzaamheden met veel dezelfde bewegingen uitgevoerd of is lang gewerkt in dezelfde houding. Het overmatig en langdurig uitoefenen van kracht is ook een risicovolle handeling. Daarnaast speelt de manier van werken en werkdruk ook een rol.

Aan het werken met beeldschermen langer dan 2 uur per dag worden eisen gesteld om gezondheidsklachten (o.a. KANS) te voorkomen of te verminderen. Aandachtspunten hierbij zijn: werktaken, werktijden, werkdruk, werkplek en werkwijze. Bij verminderde visus bij beeldschermwerkers moet de werkgever een oogonderzoek faciliteren. Een computer-/beeldschermbril wordt door de werkgever (deels) vergoed.

Lees op de pagina Tips: beeldschermwerk hoe u klachten kan voorkomen.

• Arbobesluit beeldschermwerk
• De juiste zithouding
• De juiste stahouding.
• Oefeningen ter voorkoming van RSI
• Sneltoetsen
• Quickscan, Waaraan moet een balie voldoen

De RisicoRadar is een instrument waarmee niet-cliëntgebonden activiteiten op fysieke (over)belasting beoordeeld kunnen worden. Met de checklist wordt aan de hand van de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting gecontroleerd of er sprake is van risicovolle activiteiten en knelpunten. Het instrument kan gebruikt worden om met een team verbetermogelijkheden te bedenken en te implementeren.