Geneesmiddelen (vernevelen)

Vernevelen is het omzetten van een vloeibaar medicijn in luchtdruppels (nevel) die worden ingeademd door de patiënt. Zo komt het medicijn direct terecht in de luchtwegen van de patiënt. Dit gebeurt op veel afdelingen. Bij deze vorm van toediening kan nevel vrijkomen. Geneesmiddelen hebben hoge biologische activiteit, waardoor inademing van de nevel door medewerkers tot onbedoelde gezondheidseffecten kan leiden.

Dit type vernevelaar produceert geen nevel tijdens uitademing van de patiënt. Waardoor de nevel niet rechtstreeks de omgevingslucht in wordt geblazen.

Zo wordt voorkomen dat het geneesmiddel onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers.

De effectiviteit van het breath activated system is hoog. Door keuze van andere vernevelsets kan tevens gekozen worden voor sets die kleinere neveldruppels genereren. Deze worden effectiever opgenomen door de patiënt, waardoor deze korter vernevelt (minder belastend voor de patiënt).

Randvoorwaarden:

De medewerker en de patiënt dienen aantoonbaar op de hoogte te zijn van de juiste werkwijze van de vernevelset.

Door de nevel in de uitademingslucht op te vangen en te filteren, komt dit niet in de omgevingslucht.
Zo wordt voorkomen dat het onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers.
Let op de kwaliteit van uitademfilters op de vernevelapparatuur. Gebruik alleen HEPA filters. (Deze vangen 99,7% van de nevel af.)

Randvoorwaarden:

• gebruik alleen HEPA-filters;
• zorg voor regelmatige vervanging van de filters (afhankelijk van het gebruik; conform instructies van de leverancier);
• leg veilige werkwijzen vast in een protocol;
• leg de vervanging van de filters vast in een logboek.

Vernevelaar uitrusten met filter voor overflow en uitgeademde lucht. Hierdoor komt er minder nevel in de omgevingslucht.
Zo wordt voorkomen dat het geneesmiddel onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers.

Randvoorwaarden:

De medewerker en de patiënt dienen aantoonbaar op de hoogte te zijn van de juiste werkwijze van de vernevelset.

Duimcontrole wil zeggen dat er een tussenstuk in de vernevelaar zit dat met de duim wordt afgesloten/geopend. Tijdens uitademing loopt de lucht door deze opening naar buiten. Hierdoor vindt er geen verneveling plaats. Hierdoor komt er minder nevel in de omgevingslucht.

Zo wordt voorkomen dat het geneesmiddel onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers.

De effectiviteit van deze maatregel is middelmatig. De verneveltijd is langer. Sommige patiënten hebben moeite met adem/duim coördinatie.

Randvoorwaarden:

• Patiënten moeten geen moeite hebben met adem/duim coördinatie.
• Indien een effectievere oplossing mogelijk is, gaat daar de voorkeur naar uit.

Het plaatsen van een afzuiging bij de patiënt beperkt de verspreiding van nevel en voorkomt dat het geneesmiddel onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers. Tijdens het vernevelen kan er namelijk nevel in de omgevingslucht terecht komen.

De effectiviteit van deze maatregel is hoog. Het brengt de uitstoot terug tot niet-detecteerbaar. Voor het toedienen van antibiotica en pentamidine wordt de patiënt in een afgesloten en goed afgezogen cabine geplaatst

Randvoorwaarden:

De afgezogen lucht mag niet worden teruggevoerd de werkruimte in.

De filters van de cabine dienen planmatig vervangen te worden (afhankelijk van het gebruik; conform instructies van de leverancier).

Het benodigde ventilatievoud in de cabine dient minimaal 10 te zijn, bij voorkeur hoger.

Breng patiënten in een goed afgesloten en afgezogen cabine.

Zo wordt voorkomen dat het geneesmiddel onbedoeld wordt ingeademd door medewerkers.

Aandachtspunten:

• De cabine ventileert direct op de buitenlucht en is voorzien van een HEPA-filter.
• De cabine heeft een toegangssluis.
• De cabine heeft een onderdruk t.o.v. de omgeving en een ventilatievoud van minimaal 10.
• Bij de verneveling van Pentamidine en antibiotica is zo mogelijk alleen de patiënt in de vernevelruimte aanwezig.
• Bij kinderen die de verneveling niet zelfstandig kunnen uitvoeren, voert één van de ouders de verneveling uit en is de verpleegkundige zoveel mogelijk buiten de ruimte.

Andere disciplines zijn bij deze vernevelingen niet in de ruimte.

Randvoorwaarden:

• Tijdens de verneveling in de cabine is de medewerker zo weinig als mogelijk is, in de cabine;
• De patiënt voert de verneveling zelf uit
• Er zijn geen andere disciplines aanwezig in de cabine tijdens een verneveling
• De cabine wordt goed en planmatig onderhouden inclusief het vervangen van de HEPA-filters (afhankelijk van het gebruik; conform instructies van de leverancier).
• Storingen worden in een logboek vermeld.

Tijdens het vernevelen kan nevel in de omgevingslucht terecht komen. Medewerkers kunnen dit onbedoeld inademen of op de huid krijgen.

Om te voorkomen dat medewerkers in contact komen met medicijnen kan men gebruik maken van persoonlijke beschermingsmiddelen. Dan moet wel duidelijk zijn dat bron- en andere maatregelen onvoldoende effectief of niet mogelijk zijn.

Het gaat om de volgende persoonlijke beschermingsmiddelen:

• Wegwerp overjas of overschort (lange mouwen)
• Handschoenen
• Mond/neusmasker (met een kwaliteit FFP3)

De effectiviteit van deze maatregel, mits goed uitgevoerd, is hoog.

Randvoorwaarden:

Voor elke patiënt worden nieuwe handschoenen, masker en overschort gebruikt.