Wat kan een leidinggevende doen?

De Arbowet bevat voorschriften ter waarborging van de veiligheid, ter bescherming van de gezondheid en ter bevordering van het welzijn van werknemers. Samengevat dient de leidinggevende zorg te dragen voor een veilig en prettig werkklimaat. Dat gaat verder dan alleen bescherming van een individuele werknemer in voorkomende gevallen. De leidinggevende dient actief en preventief maatregelen te treffen om werknemers tegen ongewenst en grensoverschrijdend gedrag te beschermen en dit gedrag aan te pakken. Denk daarbij ook aan medewerkers als schoonmakers, stagiairs en uitzendkrachten.

Leidinggevenden hebben een belangrijke rol bij het creëren van een sociaal en psychologisch veilig werkklimaat en de vier pijlers van de integrale benadering van het vergroten van sociale en psychologische veiligheid. Om leidinggevende te ondersteunen zijn twee leidraden ontwikkeld:

1. Leidraad Leiderschapsontwikkeling
2. Leidraad omgaan met ongemakkelijk, ongewenst en grensoverschrijdend gedrag

Pesten constateren

Als een leidinggevende pesten constateert, moet hij het volgende doen:

• Spreek de pester(s) aan op zijn gedrag
• Maak concrete afspraken over verbetering van het gedrag en leg het vast, en evalueer dit regelmatig 
• Wijs de pester(s) op de consequenties van het gedrag en leg het vast
• Gebruik onder andere het jaargesprek om pesten aan de orde te stellen
• Leg alles vast in het personeelsdossier van de pester(s)
• Schakel de vertrouwenspersoon in voor advies over de aanpak
• Neem zo nodig contact op met de bedrijfsarts, het bedrijfsmaatschappelijk werk of HRM 
• Tref maatregelen in overleg met HRM en/of de juridische afdeling

Klacht over collega

Als er een klacht wordt ingediend van iemand uit het team van de leidinggevende over een collega, moet hij het volgende doen:

• Realiseer dat de melder een grote drempel heeft overwonnen door melding te maken en neem hem serieus
• Vraag wat de melder wil met de klacht; vraag naar de feiten en ga niet af op emoties 
• Kies geen partij
• Concentreer op het gedrag
• Verzamel snel informatie
• Vraag de melder om een (schriftelijk) verslag te geven van voorkomende situaties met woordgebruik, tijdstip, plaatsbepaling en concrete omschrijvingen
• Spreek met beide partijen afzonderlijk en zo nodig met beide partijen tegelijk
• Keur het pestgedrag af en geef aan hoe de omgangsvormen op de werkvloer zijn en handel verder als onder 'Pesten constateren' is aangegeven.

Preventie

Een leidinggevende kan veel doen om pesten te voorkomen:

• Maak het beleid ten aanzien van ongewenst gedrag bekend op uw afdeling;
• Realiseer dat een leidinggevende een voorbeeldfunctie is en handel daar naar
• Vraag in jaargesprekken als vast onderdeel naar de beleving van de werksfeer
• Wees alert op de werksfeer en peil regelmatig hoe medewerkers die ervaren
• Wees alert op (kort frequent) ziekteverzuim
• Vraag naar het voorkomen van pesten in de RI&E en het medewerkertevredenheidsonderzoek